معمای پیچیده ی کودکان دفن شده در دیواره های ارگ بم !!!
.
کشف اجساد 688 کودک و نوزاد دفن شده در میان دیوارهای قطور ارگ بم این پرسش را برای باستانشناسان ایرانی پیش آورده که این کودکان در میان خشت و گل حصارهای بلند چه اسرار هولناک و سر به مهری را در سینههای کوچک خود پنهان کردهاند؟
باستانشناسان تخمین زدهاند اجساد این کودکان تا حدود 2000 سال پیش در دیوارهای ارگ بم دفن شدهاند و چند سال پیش هنگام حفاری به اسکلتهای از هم پاشیده آنها برخوردهاند که در میان خشتهای دیوارها یا لابهلای آنها دفن شده بودند.
بر اساس گزارشهای پژوهشگران پیشین و عکسهای موجود میتوان گفت بچهها به سه شکل دفن شده بودند؛ بچههای کوچکتر به طور کامل در چینه دیوار جا گرفته بودند و بدنشان طوری در خشت قرار گرفته بود که دیگر جدا نمیشود؛ طوری که انگار خشت تابوت بچه است.
نوع دیگر طوری دفن شدهاند که گویا مقداری از روی خشتها برداشته اند تا فضایی ایجاد شود و بعد بچه را لابهلای خشتها گذاشتهاند. نوع سوم هم تدفینی است که در گودیهای پس از تخریب انجام شده است. این نوع تدفین احتمالاً مربوط به دوران بعد از ترک ارگ بم و تخریب حاصل از غيرمسکوني شدن آن انجام شده است.
نمونهاش هم همین بچههایی است که تازه دفن شدهاند. بچههای تازه دفن شده به گفته او برخلاف نمونههای قبلی که بالای دیوارند، پای دیوار قرار گرفتهاند و آنها را روی هم گذاشتهاند و نه کنار هم کمی هم رویشان پوشانده شده بود که باعث شده دیرتر پیدا شوند.
آنان قدمت دفن بچهها را مربوط به زمانی پس از مرمت حصار در اثر حمله افغانها تا زمان ارگ در دوره قاجار میدانند؛ دورهای که در ارگ بم درگیریها کمتر بوده است؛ چرا که منطقی نیست فردی بچهاش را در جایی که ممکن است خراب شود دفن کند. او معتقد است که در کرمان آیینها و فرقههای بسیاری بوده است که تقریباً به هیچوجه در موردشان چیزی منتشر نشده است.
از آزمایشات دی ان ای مشخص می شود که تمام اجساد پسر بوده اند و طبق گفته ی کارشناسان شاید این یک رسم پسرکشی در قدیم بوده است. کارشناسان در پاسخ به این سوال که آیا بچه ها پیش از دفن زنده بوده اند یا مرده می گویند:
اصلاً کسی نمیتواند در این مورد نظر بدهد. شاید یک بیماری عارض شده و شاید هم رسم کهنی است که وقتی بچهای میمرده میآوردند روی دیوار ارگ دفن میکردند. حالا چرا در گورستان بیرون ارگ دفن نمیکردند نمیدانیم؟ محل دفن بعضی از آنها خیلی منظم است و این طور نیست که با عجله جایی را کنده باشند و این اتفاق در اضطرار افتاده باشد .کارشناسان می گویند: «دو مورد بود که شما حقیقتاً حس میکردید اینها هنگام تدفین زنده بودهاند. یکی با دستش خاک را چنگ زده بود و دیگری حتی کفنش را پاره کرده بود و این دو مورد میتواند فرضیه زنده بودن قبل از مرگ را تایید کنند.